Poutine (uitspraak: (/puːˈtiːn/ poo-TEEN met de klemtoon op Teen) is een typisch Canadees gerecht, oorspronkelijk uit de provincie Québec. Een poutine recept is gemaakt van friet met daarover een mengsel van gesmolten kaas en kwark, overgoten met een lichte, bruine jus. Het is zeg maar de Canadese variant van een Patatje Oorlog. Hoewel er eindeloos veel variaties zijn, gaan de meeste door als poutine.
Poutine is doorgaans te vinden in vrijwel heel Canada, ook in de wat meer afgelegen gebieden in het noorden en vlak over de grens met de VS. In veel stadions en in pubs in Canada wordt het verkocht als ‘vette hap’.Ook wanneer je uit eten gaat en bijvoorbeeld bij een Boston Pizza of een soortgelijk hamburgerrestaurant gaat eten, is het heel gebruikelijk dat de serveerster vraagt of je jus wilt bij je patatjes. Let op, want dat is natuurlijk geen poutine, want de gesmolten wrongel – een essentieel ingrediënt – ontbreekt.
Een stukje historie
Men veronderstelt dat het recept van poutine is ontstaan op het platteland van Québec in de jaren 50 van de vorige eeuw. Er zijn verschillende provinciale gemeenschappen die claimen dat poutine daar vandaan komt.
Toch zijn er kanttekeningen bij de theorie dat het gerecht oorspronkelijk afkomstig is uit Québec, want in 1901 was “chips, cheese and gravy’ in Noord-Engeland reeds een bestaand gerecht. Het vermoeden is dan ook dat het ‘moderne’ gerecht hierop is gebaseerd en in Québec verder is geëvolueerd.
Een veelgehoorde anekdote is die van de restauranthouder Fernand Lachance uit Warwick, Québec. Hij zou ik 1957 hebben geroepen: “Ca va faire une maudite poutine!” ( “Het zal een verdomde puinhoop worden!”), toen hem werd gevraagd om een handvol kaaswrongel over de friet te gooien. De dikke jus werd later toegevoegd om de frietjes langer warm te houden.
Waar ga je poutine eten?
Verspreid over Canada kun je op vele plaatsen poutine eten, maar het échte oorspronkelijke gerecht, zoals die bedoeld is te smaken, dat tref je uiteraard alleen aan in de ‘bakermat’: de provincie Québec! Met name Montreal en Québec City hebben zelfs ‘Poutineries’, restaurants die gespecialiseerd zijn.
Het restaurant dat ik je het meest kan aanraden is La Banquise in Montreal. Hier serveren ze maar liefst 30 poutinevarianten. Dit restaurant is 24/7 geopend en staat bekend als het beste poutinerestaurant van Canada. De topper bij La Banquise is de T-Rex, een massieve poutineschotel met een forse topping van gehakt, paprika en bacon. La Banquise is gevestigd op 994 rue Rachel Est.
Wil je liever zelf poutine maken? Dan heb ik ook onderstaand nog een berelekker poutine recept voor je!
Poutine eten in Nederland
In Nederland kun je natuurlijk lekker zelf gaan kokkerellen thuis, maar je kunt ook gaan eten in Lochem, bij Canadian Restaurant Mondani. Daar kun je de authentieke Canadese poutine eten, desgewenst met een heerlijk glas Canadese wijn. Naast poutine staan er natuurlijk nog veel meer overheerlijke Canadese gerechten op de kaart, zoals bizonpaté, elandbiefstuk en heerlijke vis- en kreeftgerechten.
Beste poutine recept
In de loop der tijd heb ikzelf al vele malen poutine gemaakt. De vele honderden variaties en subtiele verschillen in ingrediënten zorgen dat je je favoriete poutine recept perfect kunt finetunen. Natuurlijk is er geen perfect ‘universeel’ recept, want over smaak valt nu eenmaal niet te twisten. Wel kun je een goed basisrecept vervolgens afstemmen op je persoonlijke voorkeuren. Zelf vind ik het onderstaande poutine recept de lekkerste die ik tot op heden heb gemaakt.
Jus voor poutine recept
Het onderstaande jusrecept is van – vind ik zelf – perfecte samenstelling en bestemd voor twee personen. Als je al vaker poutine hebt gegeten, dan weet je dat de samenstelling van de jus voor doorslaggevend belang is voor je poutine smaakervaring. Een jus die is samengesteld op basis van uitsluitend runderbouillon, smaakt natuurlijk compleet anders dan een jus op basis van kippenbouillon.
Dit jusrecept voor poutine is een perfect mengsel van kip- en runderbouillon, dus niet te licht, maar ook niet te donker van smaak. Deze jus bestaat voor 2/3 uit runderbouillon en 1/3 uit kippenbouillon. Ik vind het perfect, maar wellicht moet je voor jouw persoonlijke smaak enigszins experimenteren.
Ingrediënten poutine jus:
- 3 eetlepels maizena
- 2 eetlepels water
- 6 eetlepels ongezouten boter
- 1/4 kopje bloem
- 60 cl runderbouillon
- 30 cl kippenbouillon
- Peper, naar smaak
Hoe maak je jus voor poutine?
Ik heb hieronder een perfect poutine jusrecept voor je toegevoegd! Als je al vaker poutine hebt gegeten tijdens je vakantie in Canada, heb je waarschijnlijk al een breed scala aan jus-smaken ervaren. Sommige zijn duidelijk kip, andere zijn donker en stevig. Ik denk dat de perfecte ergens tussenin zit. Ik zocht naar de Frans-Canadese chef Ricardo voor een betrouwbaar en authentiek recept. Laten we eerlijk zijn, de Frans-Canadezen kennen poutine! Zijn jus is 2/3 runderbouillon en 1/3 kippenbouillon, voor een lichtere runderjus. Ik vind hem heerlijk!
Zelf poutine recept maken
Zelf een poutine recept maken is heel makkelijk. Bereid de jus voor: meng in een klein kommetje de maïzena en de twee eetlepels met water en zet deze even apart.
- Smelt de boter in een wokpan en voeg de bloem toe. Blijf goed roeren tot je een mooie gladde roux hebt. Kook het mengsel op een middelmatig pitje totdat deze goudbruin van kleur wordt.
- Voeg de runder- en kippenbouillon in de aangegeven verhouding toe en breng het mengsel al roerend met een garde weer aan de kook. Voeg de helft van het maizenamengsel toe en laat het geheel een paar minuutjes op een laag pitje sudderen. Als je de jus dikker wilt hebben, voeg dan meer van het maizenamengsel toe, maar doe dit heel voorzichtig want als de jus te dik wordt is er geen weg terug. Voeg wat peper naar smaakt toe. En proef tussendoor of er nog zout moet worden toegevoegd. Pas ook hier weer mee op want kant-en-klare bouillons uit de supermarkt zijn meestal al superzout!
- Houd de poutine jus nu warm op het kleinste pitje totdat de frietjes klaar zijn. Intussen kun je de wrongel in kleine stukjes of reepjes snijden.
- Persoonlijk vind ik poutine lekker met dikke Vlaamse frieten die lekker krokant zijn. De reden hiervoor is dat dun gesneden pinnetjes door de jus snel zompig worden, waardoor het resultaat dan meer een staafmixermaaltijd lijkt. Bak de frieten zoals gebruikelijk in de frietpan of in de air fryer.
- Poutine klaarmaken: leg een portie gebakken friet in een grote schone kom, schep er een soeplepel hete poutinejus overheen en schep de frietjes met een tang om, zodat alle frieten goed zijn omhuld met jus.
- Voeg vervolgens de in reepjes of klontjes gesneden wrongel toe over de hete jus en frietjes. Desgewenst kun je er nog wat gemalen peper overheen doen. Serveer onmiddellijk.
- Natuurlijk hoort er net als in Canada een bakje tomatenketchup bij. Eet smakelijk!!
Over de wrongel heb ik al diverse vragen gehad van bezoekers, dus vandaar dat ik het even wil toelichten.
Wat is wrongel?
Wrongel is de massa van de door stremsel of zuursel samengeklonterde eiwitten uit melk. Deze massa ontstaat tijdens eerste stadium van de vorming van kaas. Deze wrongel is wit van kleur. Om deze wrongel tot kaas te maken, wordt deze in een vochtdoorlatende doek gelegd en vervolgens in een vorm gelegd. Al naar gelang hoe ‘droog’ de kaasmaker de kaas wil hebben wordt door middel van persen de wrongel uitgeknepen, zodat er minder vocht in achterblijft.
Waar koop ik wrongel?
In Canada ligt wrongel gewoon in het versvak van de supermarkt, omdat het daar nu eenmaal veel wordt gebruikt, alleen al voor het maken van poutine. In Nederland is het wat lastiger. In de supermarkt is het niet te vinden. Op advies van de kaasboer heb ik contact gezocht met een kaasboerderij die me de eerste keer met opgetrokken wenkbrauwen een pond verkocht? “Welke idioot koopt er nou wrongel in 2020?” Nou, ik dus! Omdat ik helemaal dolleknakkerdol ben op échte Canadese poutine met een big gulp of root beer met maple ice cream as dessert!
